Pleonasme

Een pleonasme is een combinatie van twee woorden waarbij het ene woord de eigenschap van het andere woord herhaalt, bijvoorbeeld: ronde cirkel. Het bijvoeglijk naamwoord ronde heeft dezelfde betekenis of eigenschap als het zelfstandig naamwoord cirkel. Je gebruikt dus een woord dat overbodig is.

Wat is het verschil tussen een pleonasme en een tautologie?

Een pleonasme lijkt op een tautologie. Het zijn beide dubbelvormen. Het verschil is dat een pleonasme bestaat uit een zelfstandig naamwoord (cirkel, gesprek) en een bijvoeglijk naamwoord (rond, mondeling). Het bijvoeglijk naamwoord beschrijft een eigenschap van het zelfstandig naamwoord nog een keer. Een tautologie is een combinatie van twee gelijke en uitwisselbare woorden met dezelfde betekenis, bijvoorbeeld hij is altijd en eeuwig te laat. Bij een tautologie is een van de twee woorden overbodig, onverschillig welke. Bij een pleonasme is alleen het bijvoeglijk naamwoord overbodig.

Bewust gebruikt pleonasme

Als je ergens de nadruk op wilt leggen, kun je bewust een pleonasme gebruiken. Het hangt dus af van de context of je het een stijlfout vindt of niet. Hieronder vind je een paar voorbeelden. Het woord dat je gebruikt om iets te benadrukken is roze.

• Die witte sneeuw vind ik prachtig!
• Mijn opa is een grote, vriendelijke reus.

Op de volgend pagina lees je meer over de tautologie. Wat is een tautologie?

Download het gratis E-book

Heb je weleens het gevoel dat een zin niet lekker loopt? Dan is een overzicht met veelgemaakte stijlfouten erg handig. Download daarom dit gratis E-book Stijlfouten.